Jakie są etapy przygotowania do operacji usunięcia zaćmy i o czym pamiętać

Przygotowanie do zabiegu usunięcia zaćmy składa się z kilku jasno określonych etapów: kwalifikacji medycznej, badań, omówienia leków i chorób, doboru soczewki wewnątrzgałkowej, przygotowania miejscowego i organizacyjnego, a na końcu stosowania zaleceń w dniu operacji oraz po niej. Poniżej znajdziesz praktyczny przewodnik, co zrobić krok po kroku i o czym pamiętać, aby zwiększyć bezpieczeństwo i komfort całego procesu.

Przeczytaj również: Kiedy warto wykonać USG żył? Kluczowe wskazówki dla pacjentów

Wizyta kwalifikacyjna i diagnostyka: podstawa bezpiecznego zabiegu

Na początku odbywa się wizyta kwalifikacyjna, podczas której specjalista ocenia ogólny stan zdrowia oraz wykonuje badania okulistyczne. W trakcie wizyty analizuje się stopień zaćmy i inne schorzenia oczu, mogące mieć wpływ na plan leczenia (np. zwyrodnienie plamki, jaskra, cukrzyca z powikłaniami ocznych).

Przeczytaj również: Jakie są korzyści z korzystania z nowoczesnego sprzętu do diagnostyki ultrasonograficznej?

Niezbędne są badania laboratoryjne, zwykle obejmujące morfologię, glukozę, jonogram, APTT, INR oraz CRP. Te wyniki pomagają wykluczyć przeciwwskazania i zaplanować postępowanie okołooperacyjne, zwłaszcza u osób z chorobami przewlekłymi.

Przeczytaj również: Czym są preparaty Akileine?

Historia chorób i leków: co zgłosić i jak rozmawiać

Warto przygotować dokumentację przebytych chorób i listę przyjmowanych leków, w tym preparaty dostępne bez recepty i suplementy. Powiedz otwarcie: „Stosuję leki przeciwkrzepliwe i ziołowe suplementy. Czy któreś należy czasowo wstrzymać?”. To ważne, ponieważ wybrane substancje mogą wymagać modyfikacji dawki lub krótkiej przerwy, zwłaszcza gdy wpływają na krzepnięcie krwi.

Jeśli używasz kropli do oczu z konserwantami, leków na alergię lub preparatów obkurczających naczynia, poinformuj o tym – niektóre z nich zmieniają reakcję tkanek oka i mogą mieć znaczenie w planowaniu zabiegu.

Dobór soczewki wewnątrzgałkowej: decyzja dopasowana do stylu życia

Podczas kwalifikacji omawia się wybór soczewki wewnątrzgałkowej. Uwzględnia się Twoje potrzeby wzrokowe (praca przy komputerze, prowadzenie pojazdów po zmroku, preferencje co do okularów po zabiegu) oraz cechy implantu: materiał, konstrukcję optyczną i filtry (np. UV lub ograniczające światło niebieskie). Rozmowa powinna być konkretna: „Dużo czytam i pracuję przy ekranie – jakie rozwiązanie będzie adekwatne do moich zadań wzrokowych?”.

Warto zapytać o możliwe kompromisy między ostrością widzenia do dali a bliska, a także o to, jak wybrane parametry soczewki przełożą się na codzienne czynności. Taka rozmowa pozwala realistycznie ustawić oczekiwania i zaplanować rehabilitację wzrokową po zabiegu, jeśli będzie potrzebna.

Przygotowanie miejscowe i krople przed zabiegiem

Przed operacją stosuje się przygotowanie miejscowe, czyli odkażenie i dokładne oczyszczenie skóry wokół oka. Zmniejsza to ryzyko wprowadzenia drobnoustrojów do pola operacyjnego. Personel powie, kiedy i jak to zrobić, a także czy należy ogolić okolice brwi (zwykle nie jest to konieczne).

Możesz otrzymać zalecenie kropli do oczu na kilka dni przed terminem – ich celem jest ograniczenie kolonizacji bakteryjnej i stabilizacja powierzchni oka. Stosuj je zgodnie ze schematem: godziny, odstępy między dawkami i sposób aplikacji (mycie rąk, unikanie dotykania końcówką butelki powieki lub rzęs).

Postępowanie na kilka dni przed: soczewki kontaktowe, leki, nawyki

Na 1–2 tygodnie przed zabiegiem nie noś soczewek kontaktowych. Soczewki mogą zmieniać kształt rogówki i wpływać na pomiary niezbędne do doboru mocy implantu. Przerwa umożliwia uzyskanie stabilnych wyników badań.

Jeżeli przyjmujesz leki wpływające na krzepnięcie, rytm serca lub poziom cukru, zapytaj, czy wymagają modyfikacji. Nie odstawiaj ich samodzielnie. Jeśli palisz tytoń, ograniczenie palenia przed operacją poprawia warunki gojenia. Unikaj też podrażnień oka: pracy w zapylonym środowisku, tarcia powiek, nowych kosmetyków.

Dzień zabiegu: zasady, o których warto pamiętać

W dniu operacji zjedz lekki posiłek (jeśli nie ustalono inaczej), przyjmij stałe leki zgodnie z indywidualnymi zaleceniami, a w przypadku wątpliwości zapytaj telefonicznie o szczegóły. Przyjdź w wygodnym ubraniu, bez makijażu, biżuterii i bez kremów na twarzy. To ogranicza ryzyko zanieczyszczenia pola operacyjnego.

Zapewnij sobie transport po zabiegu. Po operacji nie należy prowadzić pojazdów. Przygotuj dokumenty, wyniki badań i listę leków. Jeśli masz objawy infekcji (gorączka, kaszel, ostre zapalenie spojówek) – zgłoś je przed przyjazdem; czasem konieczne bywa przełożenie terminu.

Organizacja i logistyka: plan na kilka dni

Zaplanowanie kilku dni wolnych od pracy i obowiązków domowych ułatwi stosowanie kropli, ochronę oka oraz odpoczynek. Przygotuj w domu czyste ręczniki papierowe, sztuczne łzy (jeśli zalecono), osłonkę na oko i zegar do kontrolowania godzin podawania kropli.

Ustal wsparcie bliskich w pierwszej dobie – pomoc przy zakupach czy transporcie może odciążyć Cię od wysiłku. Zadbaj o dobre oświetlenie w mieszkaniu oraz bezpieczne otoczenie (brak potykaczy), by uniknąć przypadkowych urazów.

Rekonwalescencja i wizyty kontrolne: co robić po zabiegu

Po operacji stosuj krople zgodnie z planem, nie dotykaj operowanego oka i używaj ochrony podczas snu, jeśli tak zalecono. Przez kilka dni unikaj wysiłku fizycznego, dźwigania, basenu i sauny. Myj twarz ostrożnie, by woda i mydło nie dostały się do oka.

Objawy alarmowe, które wymagają pilnego kontaktu: silny ból, nagłe pogorszenie widzenia, intensywne zaczerwienienie lub wyciek z oka, gorączka. Kontrolna wizyta pozwala ocenić gojenie i – jeśli to potrzebne – dostosować schemat leczenia miejscowego.

Najczęstsze pytania pacjentów: krótkie odpowiedzi

• Czy mogę jeść w dniu operacji? – Zwykle tak, lekki posiłek. Wyjątki wynikają z indywidualnych zaleceń.
• Kiedy wrócę do pracy przy komputerze? – Decyzję podejmuje specjalista na kontroli; kluczowe jest komfortowe widzenie i higiena oka.
• Czy potrzebna jest osoba towarzysząca? – Tak, pomoc w transporcie po zabiegu i w pierwszych godzinach jest wskazana.
• Co z okularami po operacji? – Może być konieczna korekcja; szczegóły zależą od doboru soczewki i przebiegu gojenia.

Lista rzeczy do sprawdzenia przed i po zabiegu

• Wykonane badania: morfologia, glukoza, jonogram, APTT, INR, CRP – spakowane wyniki.
• Lista leków i chorób przewlekłych – omówione modyfikacje z lekarzem.
• Przerwa w noszeniu soczewek kontaktowych: 1–2 tygodnie.
• Ustalony wybór soczewki wewnątrzgałkowej (materiał, filtry UV/światło niebieskie).
• Przygotowane krople i akcesoria (osłonka, czyste chusteczki, budzik do przypomnień).
• Zorganizowany transport i wsparcie domowe po zabiegu.
• W dniu operacji: lekki posiłek, brak makijażu/biżuterii/kremów, wygodne ubranie.

Gdzie znaleźć rzetelne informacje o samym zabiegu

Więcej o tym, jak przebiega usunięcie zaćmy, jakie są etapy w sali operacyjnej i jak wygląda proces gojenia, można znaleźć w materiałach edukacyjnych poświęconych chirurgii zaćmy. Pamiętaj, by w przypadku wątpliwości kierować pytania bezpośrednio do zespołu medycznego prowadzącego Twoje leczenie.